AI in de Zorg: eindelijk weer tijd voor écht mensenwerk

23 dec

De frustratie is voelbaar als ik tijdens discovery calls met zorgprofessionals praat. Steeds meer tijd gaat zitten in administratie, verslaglegging en andere taken die hen weghouden van waar ze eigenlijk voor opgeleid zijn: zorgen voor mensen. Onze minister van VWS ziet in AI dé oplossing voor de problemen in de gezondheidszorg. Dat is wellicht wat hoog gegrepen, maar er zit een kern van waarheid in. Want wat als je zorgprofessionals zou kunnen vrijmaken van die tijdrovende administratieve taken? Als ze weer meer tijd zouden hebben voor het menselijke contact met patiënten?

Een sector onder druk

De Nederlandse gezondheidszorg staat voor een enorme uitdaging. Het personeelstekort groeit, terwijl de administratieve last alleen maar toeneemt. Behandelaars besteden vaak tot twee uur per dag aan het uitwerken van verslagen en administratief medewerkers zijn voor elke instantie weer andere rapporten aan het opstellen. Deze tijd kan niet besteed worden aan patiëntenzorg. En dat terwijl de wachtlijsten groeien en de werkdruk blijft toenemen.

Maar er gloort hoop. De technologie die nodig is om deze uitdagingen aan te pakken bestaat al. Grote techbedrijven hebben miljarden geïnvesteerd in het ontwikkelen van AI-modellen die nu direct inzetbaar zijn.

En nergens is de potentiële impact zo direct voelbaar als in de zorg.

“Elke minuut die we vrijmaken voor zorgprofessionals, is directe winst voor de patiënt.”

De meest waardevolle toepassingen van AI in de zorg

1. Automatische verslaglegging: van gesprek naar verslag

Het is een bekend beeld: de behandelaar die tussen afspraken door snel aantekeningen typt, om aan het eind van de dag nog anderhalf uur bezig te zijn met het uitwerken van verslagen. Bij een gemiddelde GGZ-instelling zijn behandelaars dagelijks bijna twee uur kwijt aan deze administratieve last.

Met AI kan dit radicaal anders. Een digitale assistent luistert mee tijdens gesprekken, zet spraak direct om in gestructureerde tekst en plaatst alle informatie in het juiste format. De behandelaar controleert en vult waar nodig aan. Tijdens een Proof of Concept-sprint hebben we voor een instelling met honderd behandelaars becijfert dat er jaarlijks 37.500 uur vrij komt voor directe patiëntenzorg.

2. Inzichten uit behandeldata: leren van elkaar

En als we dan die verslaglegging op orde hebben, wie haalt daar dan de waardevolle inzichten uit?

Een praktijk voor kindertherapie voert wekelijks vierduizend behandelingen uit, verspreid over tientallen locaties in Nederland. In al die behandelverslagen zit een schat aan informatie over wat werkt en wat niet. Maar wie heeft de tijd om die berg aan data te analyseren?

Door AI in te zetten als onderzoeksassistent kunnen deze inzichten eindelijk benut worden. Het systeem analyseert patronen in behandelresultaten, identificeert succesvolle aanpakken en deelt relevante inzichten met behandelaars. Een behandelaar die vastloopt met een casus krijgt direct vergelijkbare gevallen te zien waar collega's succesvol mee waren. Zo leert iedereen niet alleen van eigen ervaringen, maar van het hele team.

3. Documentverwerking: nooit meer handmatig data invoeren

Een jeugdzorginstelling besteedt wekelijks tientallen uren aan het controleren van facturen van onderaannemers, het bijwerken van dossiers en het maken van rapportages voor gemeenten. Het is precies en tijdrovend werk dat vaak dubbel gebeurt: eerst op papier of in een e-mail, dan weer in het EPD.

AI kan documenten lezen, begrijpen en de relevante informatie automatisch op de juiste plek zetten. Met een geautomatiseerde keten aan kleine AI-assistenten kunnen we dit zeer precies doen en in elke stap de kwaliteit van de output controleren. Wat eerst uren kostte, gebeurt nu in minuten. En omdat het systeem consistent werkt en nooit een detail over het hoofd ziet, gaat ook de kwaliteit omhoog.

4. Planningsoptimalisatie: de juiste zorg op het juiste moment

Een polikliniek worstelt met de planning: behandelaars hebben gaten in hun agenda terwijl er wachtlijsten zijn, patiënten komen op verkeerde tijdstippen en spoed-consulten verstoren de hele dagplanning. Het is een complexe puzzel die dagelijks hoofdbrekens kost.

AI-gedreven planning kan hier uitkomst bieden door automatisch rekening te houden met alle randvoorwaarden: beschikbaarheid van behandelaars, voorkeuren van patiënten, urgentie van behandelingen en typische consultduur. Kortere wachtlijsten, efficiëntere inzet van personeel en meer tevreden patiënten.

Veilig en naadloos geïntegreerd

"Maar hoe zit het dan met privacy?" Het is vaak de eerste vraag die we krijgen van zorginstellingen. En terecht. De bescherming van patiëntgegevens staat voorop in alles wat we doen.

Door AI-modellen in je eigen Microsoft Azure-omgeving (of bij AWS of bij Google) te draaien, blijft alle data binnen de eigen infrastructuur van de zorginstelling en bovendien in de EU. We werken uitsluitend met Europese datacenters en zijn NEN7510 gecertificeerd - de gouden standaard voor informatiebeveiliging in de zorg. Persoonsgegevens worden automatisch herkend en verwijderd voordat ze een AI-model bereiken. En omdat we werken met human-in-the-loop systemen, is er altijd een professional die de output controleert voordat deze definitief wordt.

Een andere veelgehoorde zorg is de integratie met bestaande EPD-systemen. Of het nu gaat om USER, Care4 of een ander systeem - we hebben ruime ervaring met het bouwen van koppelingen die zorgen voor een naadloze integratie. Onze oplossingen fungeren als een intelligente laag bovenop het EPD, zonder dat het onderliggende systeem aangepast hoeft te worden. Zo blijft alle informatie centraal beschikbaar en hoeven medewerkers niet te schakelen tussen verschillende applicaties.

Van weerstand naar enthousiasme

"Nog meer nieuwe systemen?" Het is een begrijpelijke verzuchting van zorgprofessionals die al vaak genoeg te maken hebben gehad met IT-projecten die meer beloven dan ze waarmaken.

AI blijft mensenwerk. Die overtuiging staat centraal in onze aanpak. We zien keer op keer dat het enthousiasme vanzelf komt als zorgprofessionals ervaren hoe AI hun werk makkelijker en beter maakt. Geen ingewikkelde nieuwe systemen of extra handelingen, maar technologie die op de achtergrond werkt en direct waarde toevoegt aan de werkdag.

De sleutel ligt in het betrekken van eindgebruikers vanaf het begin. Zij weten als geen ander waar de pijnpunten zitten en wat wel en niet werkt in de praktijk. Door vanaf het begin te focussen op wat écht belangrijk is voor hen - meer tijd voor patiënten, minder administratieve rompslomp, ruimte voor reflectie - creëer je vanzelf draagvlak voor verandering. Met een kleine pilot als start kunnen we de oplossing optimaal afstemmen op de dagelijkse werkpraktijk.

Begin klein, maar begin wél!

Het mooie van deze ontwikkelingen is dat ze nu al toegepast kunnen worden. De technologie is er klaar voor. Maar waar begin je? Het geheim zit hem in het kiezen van de juiste eerste stap. Begin waar de pijn het grootst is, waar medewerkers dagelijks tijd verliezen aan taken die geautomatiseerd kunnen worden.

Met onze Discovery Workshop kunnen we In twee dagdelen jouw specifieke uitdagingen in kaart brengen en verwerken in een concrete roadmap. Binnen een week bouwen we een werkend prototype dat laat zien wat mogelijk is en vertrouwen wekt in je organisatie. En vervolgens rollen we stap voor stap uit, leren we van de feedback en optimaliseren we waar nodig, met extra aandacht voor adoptie bij de implementatie.

Want uiteindelijk draait het daar om in de zorg: om mensen die andere mensen helpen. AI is simpelweg het gereedschap dat dit mogelijk maakt door tijd vrij te maken voor wat echt belangrijk is. En dat is precies waar wij bij AIStudio in geloven: technologie moet mensen versterken, niet vervangen.